La fin del monde

La fin del monde arriba. La fin del monde es arribada. La pròva es que grelhèt lo "Grenelle" de l'alentorn. Totes son venguts. Totes i vendran. Sarkosy menava lo branle.
Primièr agach: los pus missants son los que foguèron pas convidats.
Aqueste matin Frantz Kultura s'espantèt d'aquesta unanimitat. Era coma se un tropèl de fèdas se metia de cantar l'itmne a la jòia de Betoveen
Totes los qu'èran d'amassa foguèron d'accordi per dire que la fin del monde èra per deman. La calota glaciara desapareis . Los orses creban . Los Inuits fan de colesteròl.
Totes los qu'èran pas convidats romeguèron , trobèron que calia pas quichar, conflar la vièlha pèl de boc, que n'i avia de tròp o pas pron.
Ai conegut aquela mena d'amassada que s'acaba tard , e onte los convidats estrambordats finisson per ne dire de belas asenadas , per se far aremarcar. Qu'alara tot deven possible. Las termas politicas pareisson pas pus.
Aquesta matin sus França Kultur se parlèt de revolum!!!
Vertat que la Tèrra es condemnada, se cambian pas nostre biais de far.
Sus la basa dels besonhs de la China e de l'Inda nos caldria tres o quatre Terras de mai.
Las avèm pas...
La discutida portèt sul besonhs de cadun levat que l'America vol pas estalviar!!!
Commençèt de se tornar parlar de partage equitable , de respecte de la natura. Nos parlèron d'una mena de communisme. Oc vos aconsèlha d'escotar Frantz Kultur lo dissabte entre set e uèch oras . La jornalista s'en daissa pas comptar e sona los cats ...los cats.
E aqueste matin la trobèri d'a fons a cima desvariada , que totes los òmes politics de senestra e de drècha s'èron tobats d'accòrdi ambe lo Borloo; e son cap de gara lo Sarkosy .
E totes se metèron de tremolar davant l'avenir. E totes se metèron de dire que los enfants podrian pas pus alenar. E totes de dire que calia estalviar lo petròli , lo gas, los metals , la Tèrra, lo plastic; e tot lo demai . Que calia cambiar de vida e ne'n finir ambe los gaspilhatges; e totes de se felicitar de la prèsa de consciença françèsa, "exemplari" come diguèron totes, que la França totjorn a la rebala avia comprès lo juòc , e que (NDLR) anava de mostrar al mond e lo camin daurat de l'avenir.
I n'avia pas qu'un òs qu'escapèt a la majora part d'entre elses : es que la França enveirina mens que totes los autres son environament . Vertat se troba que la França es lo païs lo mens poirid.
Mas coma o diguèron totes , aquò's pas grèu que cal mostrar l'eisemple .
E puèi per lo poder que i a de milhor? Pel poder , lo plaser , la felicitat es de metre l'argent pertot levat l'endrech onte podria ajudar los paures.
Adiussiatz .... sem arribats.... Trabalhar pus per ganhar pus..... Stop aici la misèria negra per d'unes. Setz arribats... Anem doblar l'espessor de l'isolant dins las parets , anèm passar las escobilhas , rotlar al gas de bren, e sortir la veitura sai que benlèu très jorns per an... Sufis ... Anem nos batre per purificar l'aire , l'aiga , mas se troba que la França representa pas mai de 1 % de la poblacion del monde e per acabar ; ren en matièra d'enveirinament....
La China e l'Inda dubrissan un centrala al carbon cada setmana per cubrir los besonhs.
La question , la sola question qu'es de bon pausar es la seguissanta: consi parlar ambe las autoritats chinèsas , o indianas per que comprenon lo dangièr?
Mas lo jòc en France , al " Grenelle" èra sonque de participar....
I avia los qu'i èran e los qu'esperavan a la pòrta ; qu'es fin finala l' istòria eternala...
E gaireben per los qu'i èran la cerca d'un mejan de trobar d'argent per far quicòm. Mejan que reverta lo de mai nos sarrar la cencha.... Qu'ambe la decentralisacion las nòvas despensas , mantuns còps, son las de la communa o de la region.... Es a dire las nòstras...
Aital va la vida...

CARCASSONA, BESIERS, e ara?

D'en prumièr saludar la fisença per los qu'aguèron l'ideà de sonar lo rampel, e d'amassar totas las energias. Merce a totes . Merce a los que se bolegan Mas per ieu, s'agis simplament, de perpausar quicòm mai.
Erem 10 000 a Carcassona!
Erem 20 000 a Besièrs
Podriam , èstre 50 000 a Tolosa e 100 000 a Paris que lo poder s'en chautaria gaireben coma d'una figa. Quicha un pauc, benlèu confli?
Mas vertat que lo poder , dins un païs democratica se trufa de res . Lo poder escota lo resson prigond que monta del païs , se sona : lo rapòrt de las fòrças.
Praqu'ò cal dire que sem luenh del monde que s'amassèt n'i a gaire , d'occitans amai, per bramar la marseilhèsa sus la placa del Capitòla a TOLOSA per veire fin finala la França "occitana" se prendre una bona rosta.
Mas deman Cecilia, O Ornela Muti amassaran mai de monde, se lor pren l'ideà de mostrar un sen, o se PPDA dança la borrèa al JT , o se lo paure Benoit XVI li ven l'idèa de montar l'avenguda del camps eliseencs , tot nud ambe un chipelet al l'entorn de la talha.

Sem arrenduts al temps de las amassadas motonièras, al temps onte las plors magrinèls de qualquas morres coneguts podon trapar d'unes braves tropelas de monde.

Es aital , lo poder politic dira donc que la manifestacion occitana èra una brava protesta , çò qu'èra verai , mas sens que i a aqui ren de que far un trauc a la luna...

Al punt que ne sem praquò, cal metre mantuns ferres al fuòc.
Manifestar torna amai, oc mas cal fa quicòm mai.
Cal d'en primièr montar la protesta de Tolosa? o de Marselha? o de Montpelhièr? d'onte se pòd.

Per trapar la responsa cal se pausar la bona question : qual es lo subject que podria tirar l'uèlh d'un govèrn que corris de pertot pel monde en bramant pels dreches dels pòbles, per drech a la diferencia , per drech de parlar la sia lengua.
Qual fa la leiçon als Africans , als Russes , als Chineses, e a l'encòp als Americans. Qual construsis de museas per las civilisacions desapareigudas?
L'autre penjal de la protesta es donc d'escriure de pertot( a cada ambassada, consulat, organisacion sindicala, politica, religiosa, al nivèl comunal, religiosa.
Cal anar a Bruxela, Strasborg. Cal anar a l'Unescò, a l'ONU.

D'amassa, ambe los autres , Catalans , Bascs , Corses, Bretons cal escriure a totis los governs, los conflar de letras .
Cal aladonc establir la tièra de totes las organisacions que volèm tocar .
De seguida cal se despartir lo trabalh en partent de letras tipas.
Cal trobar de traductores de totas las lengas .
Enfin cal trobar un nom per aquela mena d'accion .
Perpausi : PAIS DELS DRECHES DE L'OME ... VERGONHA o APOTEOSA.. Qual sab?ONT NE SEM?
D'autras idéas podon grèlhar.
Levat que me pareis un bona debuta...
Aqui mon idèa e la partagi....
L'Alam Fabre
Per vos servir.

Un quèc messorgièr

Aqui tot ço que venguèt en çò nòstre , los jorns passats, n'i a gaire . Dins la mieuna carriera venguèt s'estajar un òme fòrt . Grand e fòrt. O sabi plan qu'es pas aisit de devinar qual es fòrt de qual l'es pas. Mas per el farai una exepcion. Que se vesia que tròp, que de son biais de marchar , e subretot d'agachar francament , o , menimosament per dessus l'espatla, que se vesiai clar, mai que plan, qu'aquel òme avia pas paur de ren. S'establiguèt dins lo grand ostalasse que sonavèm aici , l'ospital. L'ospital? Per de que ? O savi pas.
Totjorn es qu'aquela casa facha de peiras negras de crauna , al teulat traucat e clinat coma los dels païses de frescadura e de nèu , reverta benlèu un pauc lo d'un espital del sègle passat, quand la gleisa encara se trachava dels malautes paures , sens lor donar lo mendre espèr, de capitar quicòm d'uros sus aquela terra bassa; levat l'idèa de trapar lèu la porta del paradis. L'òme se sonava Frederic. Un nom pichòt que s'ausis pas gaire . Frederic , Gustave , Adolfe que n'i sem pas acostumats per aici.
L'òme trabalhava dins l' estamparia de luxe , al mitan de la vila vielha. Era pas aisit de lo comprene lo tipa qu'òm auria dich que s'amagava , qu'i avia quicòm d'escur , de tampat , coma se se passejava dins la vida de rescondon.. Enfin que non es pas exactament çò qu'aimaria de dire qu'es malaisit de descriure qualqu'un que se podem pas devinar, que dis pas tres mots de la jornada . Eri , e soi encara uèi convincut que l'òme tenia un segret pesuc e inavodabla per devers el.
De son atge, pas maridat , totjorn sol, sens plaser , sens vicia , sens la mendra falsetat, e son agach francas , sos uelhs negres risolièrs que traucavan los meus tre que lo regardavi , en ensatjant de ne saver mai, en sinhe d'amistat...
La curiositat , la covesia sai que. Me disiai que voliai sonque venir son amic, e qu'el d'un biais me renegava la mia man parada . Tarrible de pensar qu'aquel òme n'en volia pas de mon testimonatge d'amistat, o de curiositat.
El passava de bon matin , estiu coma invern , dins la carriera ambe son pas pesuc e son drelh que rebalava un pauc darrièr. Ne'n avia pas de besonh de cana . Se donava un genre.
Religava los libres rares ambe de cuèr, de pel d'anhèla que crompava sai pas ont. Traçava e copava las religaduras ambe una lama afustada coma un rasor . Pfuit pfuit fasia aquel banèl enòrme que semblava un joguet entre las sias mans de gigant. Pfuit . Aprèp te prenia un pincel magica per acabar de donar a l'obra un aire ancian. E pintrava aqui a man levada ambe una celeritat incredible . Lo pincel tornava al ras de la cubertura e dessinava un trach de cinq milimètra d'espes , e ajustava de flors , de bestias , cabras , braus, o aucels , sens que la man tremola jamai, la man del Drac .
L'òme èra segret , mas la man ela dançava coma se lo diable la comandava. Es a fòrça de l'espigar qu'ai compres que lo diable èra de la partida. Tot èra tròp bèl, tròp perfach.
Aviai près la tissa de lo gaitar entre que trabalhava dins lo membre estrèch que li servissia de talh. De montanhas de libras . D'onte venian d'en primièr tota aquela literatura? De sai pas ont!
El trabalhava sens dire un mot. E las mans meravilhosas traçavan de figuras mentre que son esperit viatjava.
De matin un traça de rai de solelh dintrava dins lo talh; que la vesprada tot venia negre , sorne amenaçant, perdut de clarebrun. M'assetavi sus un selon garrèl , enganat jos las laissas, sarrat de son banc. El me sorisia d'unes còps, me parava lo litron de roge espès eque bevian a galatasses .
Ieu compreniai pas consi lo tipe èra arribat en ço nòstre , consi avia trobat aquel magasin , lo lotjament e lo demai , la pratica , los aplèches....
A nòu oras desapartissiam lo sèu despartin. Enfin ieu fasiai l'ase e minjavi a pron pena, del cap dels pòts.
E me disiai per ièu : " mon bèl se creis tu , de m'enganar ambe ton vin e ton despartin..."
Lo paire me lo disia de longa, ressava de longa en me diguent:
-" mesfisa te dels muds"
Saviai plan qu'un jorn l'auriai lo Frederic e que lo devinriai.
Un matin praqu'ò me parlèt coma un quèc:
- te filhhhh , a..a..a gacha plan , a.. a ... A aquel d'aqui se'n vei pas....... sovent, m'an fiiiiisat un libre ......precios. Om diria un manuscrich de l'atge mejan....
E lo libre li paneri quand virèt l'esquina.
Lo paure diable ne'n perdèt sa fòrça e son rire francas. Es aital que los gendarmas venguèron lo veire un còp , dos còps , e lo menèron devers la preson.
"El avodèt son crimi".
Pròva qu'èra plan copable , e que m'èri pas enganat . Sul pic l'aviai plan jutjat.... Un fugitiu de segur....
E dins la carriera se diguèron totes que l'òme èra pas tant franc qu'aquò , que i a pas d'accion sens causa.
Lo libre l'ai totjorn, es escrich en patès . Ai pogut legir una traduccion . Se parla de tolerancia , deparatge , d'amor, de fotraladas que! Me sembla que se los ciutadans dins la ciutat velhavan , los panaires e los criminals de tota mena gausarian d'insolentar lo paure monde.

A Joan Bodon lo mestre

A Mureth tot se clina, e de pertot nos montan de torres de tota mena . Aici la torre que volia pas tombar. Aurian pogut la sonar la torre de l'ORTF, o de l'EDF, o de GDF , de ASF , o de la SNCF, mas non degun gausèt pas de li empegar un escais nom. D'una que lo pòble poguèt pas dintrar , que lo pòble es pas tant colhon qu'aquò . Un ami mèu me disia que lo pòble reverta una balèna. Aquel mamifèra "maos" avança doçamenton, menimosament, li pren lo temps que cal per se revirar, per traucar al krill, que lo krill es una mena de sopa de mantunas bestiòlas , que nosautres òmes gausarian pas de minjar, mas que per elas es lo gauch, la plenitud, l'avenir. Aladonc lo pòble reverta un tropèl de balenas, cerca de longa lo krill de son biais , de son eime , de son anma, de segur que l'òme vòl pas minjar aquel mescladis de carbetas , de cambas, de peis pichòts que dançan dins las ersas de la mar als pòles . Levat que la balena troba totjorn quicòm de minjar se crosa pas unes japonèses sul camin, que lo japonese per la balena reverta l'orqua; es a dire lo manjaire de balenas. Anem vai-i que los orques an pas de pietat . Tre que crosan una paura balena e lo sèu balenòt , vai i que s'i meton per los aluenhar l'un de l'autra, per los espaurugar. Puèi se troba totjorn , un mascle orque per venir los butar de tota sas fòrças , en plena celeritat , ambe lo cap del more, lo sèu nas ponchut, e per tuar l'enfant , e lo manjar, en familha.
Lo pòble reverta la balena , que li fa mai que mai de temps per trobar sa noiridura. Que creis totjorn al grand salvador d'en primier , puèi quan vei , lo pòble que i a pas pus de noiridura que d'espèr , alara lo còrs enòrm se revira , dos o tres còps dins totas los endreches... Sens trobar ren.
Que lo pòble vòl pas petar las cadenas . Totjorn creira lo plan vengut toca manetas que li fara las promesas las mai bèlas , las pus falordas . Lo "pòble " ne vòl pas ne venir a las mans .
Onte lo camin vira d'un autre costat ? Quand las condicions de la vida venon missantas .
Alara la nostra balena suauda, e son balenòt risolent podon venir salvatges , se lo krill manca.
E que lo pus tarrible , deman lo "krill" es per faltar.
Lo krill e l'espèr es ça mesme .
E qu'al cap , lo pòble a mai besonh d'espèr que de "krill".
Que l'òme viu pas que de pan. Una evidencia...