Crosada a Mureth

Mureth 2008 e lo 12 Setembre 1213 jorn de la batalha de la crosada contre los albigèses

Pels estajants cal clicar sus l'imatge per veire melhor.

La batalha de Mureth : 12 setembre 1213

Dins lo Mureth de 2008 es quitament impossible de situar lo luòc onte se debanèt la batalha de 1213, ont èra la cavalaria de Ramon,(e perque faguèt pas res, al dire dels cronicaires) la del comte de Foix, de Cominges del rei d’Aragon , ont moriguèt Peire II, onte tenian lors camps ?.

La sanha de Pesquièrs dispareguda , lo riu del Pesquièrs e l’ancien cors de Lotge tanben …

Cò que fa que las reperages son malaisits o fals e que me pareis que tot aquò se passèt a pron pena a 500 mèstres de Mureth e de la libraria de la premsa. E non pas a 1, 5 quilomèstre (al vire l’ase de la rota de Seissas onte se troba l’ostal de policia de l’autorota. .

Aital que la batalha se passèt mai prèp de la vièlha vila que se dis .

De legir las resultas d’estudias conegudas de Delpech , Dieulafoy, de Devoluy de la cançon de la crosada tanben per J Salvat e de Belperron per las remarcas de Vaux de Cernay o Guillaume de Tudelle. I a las questions que me tafuravan :

- L’evesque Folquèt de Tolosa vei sul pic la victòria de Montfòrt , qu’envèja un messatge als tolosans per dire de quitar de se batre. Alara ? consi explicar que los aligats catalans , occitans contunhan de creire en la victòria del rei d’Aragon . Vòl dire que Folquet vei tot e los autres ren? Praquò qu'es rescondut darrièr las parèts de la vila. O que la batalha es luenhtana .

- Los crosats ausissian los borgès tolosans minjar. (oc es dich mantuns còps)

- E quand Monfòrt se’n torna devèrs Mureth per vistalhar lo còrs de Peire II . L’ an jà despuèlhat de sos vestits , pròva que sem pròches de Mureth, que los paucs-vals , pedons , assetjats, an comprès e son sortits sens paur de la ciutat per panar los mòrts, comprès lo de Peire II , coma se fasià un còp èra , pròva qu’elses tanben an tot vist de las nauts baris de la vila vièlha.

Se dis que Ramon VI prepausèt d’esperar Monfort dins lo camp retrancat , qu’èra aisit de l’aparar, çò que lo rei refusèt en se trufant ambe lo comte De Luzia que l'agantèt de se daissar panar sas tèrras sens ren far. Ramon demòrèt dinhe e suaud e diguèt (veirem qual serà lo darrièr de levar lo camp). Ont es aquela posicion? que podia èstre tant aisidament aparada ? Cò que laissa gaire de luòcs possible, quand òm se passèja a bicicleta, levat lo traçat sus la mapa.

Se dis que la tòca de Monfort èra de far sortir los aligats de son camp, per capitar una batalha dins la plana. Senon diquèt lo Simon de Gloucester Monfòrt aconsèlhava a totes de fugir lèu e se replegar sus Autvilar dins Tarn.

Tot se passèt lèu , coma o volguèt Monfort, sens que los autres trapan lo temps de se recaptar, levat benlèu Ramond que vejèt lo malastre. E foguèt acusat de caponaria.

L’engenh de Montfòrt foguèt d’opausar las tres unitats amassada de son armada , a caduna, a la seguida , de l’armada aligada. Una unitat de cavalaria enemiga , aprèp l’autra, en aprofechant de la suspresa e de la celeritat ( la guèrra modèrna ) . Rusa favorisada per la topografia, sanhas d’un costat , e corredor natural e los eveniments , coma l'amolonament de las enfantarias al mitan dels cavalièrs, en camin per las tendas , a l’ora del repais.

Pròva: que los cronicaires e istorians dison que lo rei d’Aragon se bat sens èstre vestit de sas armas, per causa, que se devestiguèt de la còsta de malhas , de l'èlm pesuc, coma totes, per minjar.

Pròva: Montfort èra plan entresenhat . Diguèt quand sabèt que lo rei èra a mand de taulejar : serai lèu de li servir lo primièr plat) . E òm sab que lo rei es pas un òme qu’avança de rescondon jos los vestits d’un autre . Un autre que foguèt trapat e tuat per que portava las armas del rei, entre que lo rei qu' o vejèt cridèt Non aquò’s pas el lo rei , lo rei es aqui. Lo cambiament de vestits es pas dins l’esprit del rei . Tot aquò fa pensar d’una improvisacion. Quand Montfòrt galopa vèrs las tendas reialas , Peire d’Aragon se vestis al brutle. Tot se passa lèu. E los cavalièrs françèses lo tuan , d’unes dison los bregonds (escrich anglès) . Lo demai es pas qu'unchaple. Ramond VI darrièra lo rei (segond los istorians) veira ren de tot aquò o zo veira tròp tard, quand i avai pas res pus de far.

Joseph Anglade cita mantuns còps la sanha del Pesquièrs auèi estorrida , que Monfòrt caminèt dins un palun , un sendièr e que tombèt sus un valat malaisit de montar, ambe los tolosencs que fasian plòure la pèire.

Es donc malaisit d’ensatjar de retrovar un rebat de la topografia de 1213 . Mas praquò qu’es la clau vertadièra per comprendre las dichas dels cronicaires e las analisis de Joseph Salvat,las analisis de Mossurs Delpech, Dieulafoy, Devoluy citats dins son libre, e la de Belperron qu'es d'a fons franchimand jacobin.

Per aquò far cal se servir d’una bicicleta, e de…. Google que permes de tornar trobar las punts nauts ( pels camps retrancats) e bas; rius , ribièrias , paluns qu’existissian segon los cronicaires en 1213. Ne’n demòra encara d’unes penjals teunhes vistables sul terrenh , confirmats pauc o pron per Google.

Cal saupre que la Loge davant 1213 foguèt cambiada de cors, que seguissia a quicòp pròche lo camin de fer, dabant de li donar son cors actual , en la capvirant((al sègle XII ( 1150) arqius minicipalas de la bibliòtèca) per que passa a las parets de Mureth . ( del costat de l’estade municipal)

Per resumir Tot se debanèt entre lo camin de fèr, lo baloard de Peyramond (Pech Ramon), la rota de Lamasquèra e lo ….. cementèri , çò que representa un carrat pichon de 500 mèstres de costat.

Google confirma , mas aquò’s pas gaire vistable sus plaça que los « puègs », de « pey ramond » citats dins los escrichs son de punts nauts (+170, 174m) mas gaire, que lo demai del terren (punts bas de l’anciana Lotga a +169m) .

Istòria geògrafica de la batalha : Lo 12 setembre 1213 sul còp d’una ora del vèspre, entre que los tolosans , aragonèses , catalans se reviravan per despertinar, (qu’ arribèron pas, entre la lutja del matin, de prendre pèd dins Mureth coma la vèlha) Monfòrt-Gloucester , que fasia mina d’esperar lo retorn dels envejats de Folquet evesque de Tolosa, faguèt selar .

Pareis que sosquèt tota la nuèch e que li aviá ensenhat , un camin (un sendièr entre las sanhas.)

Ambe sa cavalaria partiguèt très unitats . Sortiguèron per las passadas actualas de Niel, prumièr, per se far veire , dos per veire las posicions enemigas e los movements dels aligats, (lo retorn a las tendas per minjar) .

Se revirèt e faguèt mina de partir, el tanben , de quitar la vila en tornar passar la pòrta de Sala.

Mas seguèt Garona, pèl camin que ribèja e que junta (uèi) ambe l’ostal de la comuna, ( ont un cop èra , al cap i aviá la tor prima 54 mèstres de naut ) que senhorajava sus l’embocadura e lo pont de Lotja.

Los tres grops de cavalièrs sautèron (o traversèron Lotja) , encapèron lo sendièr, lo vial , lo caminòl , ( l’actual Baloard Aristide Briand) , e tombèron al cap, trauquèron , al mitan de la primièra unitat d’aligats , compausada dels fantassins catalans , occitans e de la cavalaria del comte de Foix ( al nivèl sai que de l’actual cinema de Murèth puèi prenguèron cap a l’oest paralèla a la rota de Lamasquèra entre l’avenguda J Douzans e lo baloard Edgard Faure) .

Las 2 primièras unitats de cavalaria de crosats montèron tot drèch cap al las tendas, del camp del rei que sortiguèt al brutle sens èstre brica prèp al combat, ( que los envejats de Folquet l’ avian rescontrat al moment quand se metèt a taula, qu’èra sai que la toca de l’entrevista , saupre quand lo rei pausariá l’armura) mas que praquò venguèt a la rescontra de dos unitats de cavalaria dels crosats borguinho-germanico-françèses .

Del meteis temps l’unitat Monfòrt-Gloucester partiguèt a drècha per l’avenguda actuala de Pierre II d’Aragon , tombèron sus un balat , aprèp la pòsta , al nivel del passatge del camin de fer (uèi condemnat). Voliá blocar l’armada de Ramon VI pèl cas o auria trapat lo temps de sostar lo rei Peire II.

L’armada crosada venciguèt , las tropas emescladas del rei e, tuèt PeireII, se tornèt en seguida cap als campaments aragano-catalanò- tolosencs situats tot al long del baloard de Pey Ramond (costat autorota) , mas que ne’n chaplèron un molon de pedons que retornavan combatre cap al Mureth , los chaplèron maites e maites al nivèl de Ronde Oustau , de la securitat sociala (CPAM) e pus luenh costat Fogal Marie Antoinette e ostal de Vincent Auriòl.

Comentaris.

Contrarament a las pretendudas règlas de cavalaria, e a las belas legendas de l’istòria de França, Simon de Monfòrt attaquèt per susprèsa alara que Peire II despertinava en esperant un combat classic de cavalièrs.

Lo pòble tolosenc èra vengut nombroses veire una batalha de nòbles. Coma per un torneg

Aquesta rusa li permetèt de batre , cada unitat del « Mièjorn » l’una aprèp l’autra se se pòd parlar d’unitat, que los òmes e los cavalièrs èran escampilhats de pertot , en rota pels camps per minjar o a mand de’n tornar per servir las maquinas de guèrra.

Que los cavalièrs de Gloucester-Monfort, formèron un blòc de 1000 a un cèrt moment , que butèron d’aligats qu’aguèron pas de temps per formar de rengs.

Enfin tre la debuta Folquet e Monfòrt volguèron tuar Peire II ( coma dos cavalièrs l’avian jurats) e subretot RamonVI, çò que permetiá de ganhar sul pic las terras del comte de Tolosa sens èstre embarassat pel lo sobeiran Peire II. Còp doble.

Per resumir :

1000 cavalièrs crosats esclafèron la cavalaria de Foix (300 cavalièrs e 2000 pèdons)

puèi chaplèron 300 o 400 cavalièrs aragonèses catalans qu’avian pas agut lo temps de s'aplechar, de s’armar, e sens que jamai lo mai de las tropas posca s’amassar coma previst pel las leis del còdi de l’onor de la cavalaria.

Aquò foguèt l’engenh de Monfort de se siere fessut sus las règlas de cavalaria .

I aguèt pas jamai 3000 cavalièrs del mièjorn contra 900 cavalièrs francs.

Mas 600 a 900 cavalièrs germano- borguinhono-normando-francèses contre al pus mai , 400 cavalièrs plan mal atropelats .

Lo chapla foguèt mai de 30000 mòrts çò que aprèp Besièrs porta lo total a 50000 o 60000 milas. Amai que compte tengut de la populacion de l'Occitania de l'epòca es considerabla. (10 a 15% ). Mas los chaplas son pas acabats, i tornarem . Oblidem pas que son los chaples que faguèron l'istòria de França... Que l'Istòria es pas que la longa seguida dels chaplas.

De segur que serai per avança content de recebre totes los comentaris al sens contraris dels mèus. Merce milanta còps de perdonar las decas coma perdoni a los que m'insolenta.