Buka e mini rauba a Moscou

La Burka de Moscòu

Vist sus ARTE un reportatge sus la Russia d'uèi.

Lo jornalista francès que s' espanta de veire Moscòu ambe de neons , de publicitat. Per el es clar qu'an trobat la libertat.

Mas i a lo bon russa e lo missant russa

D'un costat los de la campanha endarrieirats , que se vestisson mal, o qu'an pas enveja , o , mas o dirà pas lo jornalista francés , sonque una vièlha que dirà qu'an pas los mejans de se crompar totes aqueles vestits , e de l'autre costat, miratge del monde liure, una pintada enrabiada per de que un dels cordurièrs major torna metre a la mòda los simbòls sovietics.

Los moscovitas vòlon trapar la 70 annadas perdudas. Clar que son pas totes que sómian d' o far. Mantuns tiran lo diable per la coa. Dirà pas que la mafià panèt totas las riquesas del país en 1989. La pintada jornalista es puslèu del costat de los que cachèron tot, per un punhal de cerieias que crompan tot , e que butan l'argent defòra, cap a Soïssa o endacòm mai....

Mas enfin lo melhor arribèt a la fin.

Quand nos mostrèron l'emission de tele preferida dels moscovitas : una polida emission que lo subjècte es de far lo procès d' un òme o d'una femna que sab pas se vestir coma cal.

Mas paurets , qu'aquò' s pas per de rire.

Aital visquèrem arribar una filha jova ambe una rauba mini mini ,a mai que los darrièrs centimètres de la rauba èran quasiment transparents . Nos diguèron que la filha èra regenta dins una escòla joseva . E que los directors que planhán de son biais de se vestir a l'escòla.

La vegèrem marchar dins un corredor entre los enfants que portavan la qipa, e que tiravan una brava lengassa , de desirénça, en fasent mina de gaitar la parèt.

La regenta foguèt jutjada e deuguèt cambiar de mòda , passèt una rauba longa e « confortabla » , blòda bofanta, que la fasiá revertar a una mestressa de las annadas 50...

Un darrièr detalh a perpaus, de la religion de la filha: avètz devinhar èra musulmana .

De difusir dins totas las mosquèas.

Le fançais comme il se prononce ou s'écrit

Pour rire un peu le fançais tel qu'il se prononce "à la lecture" .
Par exemple les 3 premiers vers
Loto
Monsieur le directeur
des ressources humaines ...
Etc....
Ou les joyeusetés de l'ortographe...
Et pour tous ceux qui souhaitent encore que l'occitan s'écrivasse comme il se prononca un jorn (mais où?)

Lautau

Méçieu le Dit Recteur,

Dé reçourçe du Main’

Ke mont mo cour a vous ;

Kòm hun énergumèn’

Sang évéié vautre Kourou,

E ça fé mâle O keur ;

Méçi-heu le di Rect’heur,

Vou aite au lit sans scié ;

Vou touch ; eh ! le paké

E heu hi z’oron rhien ;

Ge le regraite biin ;

E sa fé mâle O Keur ;

De main i z’iron travaié ;

Pour rhien

An Chinoeud pour mon-trait,

Queue nous z’ossi lé Michelin ;

Con peu beaussé pourre rhien ;

Eh vous orée leu droâ ;

Mé-si-euh l’oeu dit- Rhektheur ;

Dé Ressoursses zu Maine ;

De sussottter un naim’ ;

An guise de fesse-tain ;

E sa fé hun pe p’heur ;

Cé pa le tou- tou sa ;

Hi fo qe ge vou kit’

Sé pa la que j’abit’

Gé ganyé : Oh Lauto !!!

Hein Çakré cou de peau ;

Je vou daune ce chaîk,

Je voyag’bocou,

Jé visité la maicke,

E m’aime quatmandou ;*

Oçi gé panss’a vou ;

Je paçeré vou voar ;

Si vou ête a Péquin ;

Caume vou le vouaié ;

Je m’essuie hadapté ;

O mond Mondialysé ;

Mé ma min sankulose ;

E ge çeçéré lha d’aicrir,

O Fon Ge vou plin biain

E vou me fête biain rir’

Nœud le preuné pa mâle.

Quar je vous aime ben

Al Faber

• quatmandou : le pays de Mandou
• Quatmandat : le pays des mandats

Joana e lo jacana

JACANA

Maria , la maire de Joaneta èra veusa dempuèi mai de cinq ans.

Aquel matin escotava las novèlas a la radió. Fasiá bèl briu que la television marchava pas pus.

Dedins un òme parlava de longa. Un parlicaire de l'accent polit diguèt qu'una depression èra centrada sus gòlfe Gascon, que la pluèja tardariá pas , benlèu la granissada tre que l'anti-depression seriá aquí. Diguèt que lo prefet veniá de capitar de desnisar un issam d' immigrats de tota mena, jos Pont Nòu, a costat de la placa Esquiròl, gaireben a tres passes del seu ostal.

Diguèt encara qu'un tuaire d'enfants, veniá de se salvar de la preson de Sant Miquel. Una prison nòva, d'ont èra quasiment pas possible de s'escapar.

Que lo tipe èra un grand mastar , mai de dos mètres e dos cent liuras . Aimava subretot las dròllas, las filhonas blondas ambe de ribans dins la cabeladura. Diguèt qu'èra pas amaginable çò que lor fasiá aquel caluc. Lo tipe deviá rebalar prèp d'aicí , quitament dins lo barri.

Al moment que Joaneta dintrava de la calandreta.

D'aquelses mots , la maire sentiguèt una àrpia de fèrre li sarrar lo còr. E lo sang, subte, li venir de plomb fondut.

Se levèt d'un còp. Mas trantalhèt. Las cambas li dolián totjorn . Una bruma roginosa li tombèt sus l'agach...

Lo tipe de la radió contunhava de mormolhejar : « la polícia tardarà pas de l'arrestar , mas que comptava fòrça sus l'ajuda de la populacion ...»

Ausiguèt pas res pus. Prenguèt l'escalièr , e sortiguèt en rebalant los pès. S' arrestèt contra la paret . Sentiguèt pas l'aire gelat sus la cara. Anèt sens veire pas que l'autre mand de l'androna, e las ombras umanas que se butavan per i daissar la plaça tota . Perdèt una gròla sens o notar.

Una vesina li diguèt quicòm. Mas la metèt pas . Trescambava entre las boitas de las escobilhas e las mèrdas de cans, sul trepador pegant, los pès nuds.

Prenguèt a esquèrra. Lo camin de Joaneta . La vegèt pas dins la carrièra granda. Li èra pas possible de veire. Sul pic correguèt al pont. Espiguèt coma una falorda lo parcatge de las veituras aval, a l'abroa de Garona.

Foguèt coma se la sia vista, pauc a pauc s' ajustava, tala la qu'òm se trapa qualques còps ambe un tele-objectiu. Una taca blonda e una taca negra dançavan . Aquelas tacas èran sietudas sul cai .

La taca negra plegada la taca blonda de son braç poderós.

E Maria davalèt coma una falorda. E la taca negra se boleguèt. E i aguèt pas mai de taca blonda.

Ne'n podiá pus. Pulsava .Lo sang als timps. Poguèt pas mai arquar. A cent mètres s' arrestèt per vomir. Bufèt com'un buòu. Escupiguèt la sang. Maria levèt lo cap e tornèt veire una taca jauna. Sul còp lo sang li tornèt al còr. A mai manquèt de s' estavanir.

La sia filha èra salvada. La taca negra avia fugit sai pas ont.

Maria tombèt de genolhons desalenada . La sarrèt entre sos braces. Ausiguèt pas Joaneta li dire qualques mots. La filhona li parèt un imaja : la d'un jacana.

La maire pel còp tremolèt. E m'a dich lo mossur que ne me donariá d'autras, baste que siaguesse genta ambe, e ambe tu e la mestressa a l'escòla ....

E Maria s' estavaniguèt per de bon.