lo fracatge republican. Annada Zero

Los cambiaments subtes que se produsisson ara e que pareisson coma la seguida logica de la mondialisacion son pas gaire analisats d'un autre biais . Los economistes que pareisson sus los estranhs fenestrons dels diferents medias parlan pas que de la necita adaptacion , de concurrencia salutaria, de la quitia lutja genetica entre las entrepresas e los òmes , univèrs ensanhosit, que vei lo triomfle del melhor (o dich d’un autre biais la morala : se vençatz pas ; ameritatz pas de viure). Esperon del retorn benesit del la lei de la jungle, que per astre se’n finisca enfin ame lo mode d’assistanat, abastardit, (cal veire los valents que ne’n parlon, pas que de graissa) social-democrata, veire socialista que nos enganèron tre la sortida de la guèrra ame lors farlabicas.
Oblidan de dire que totes aquelses avantages aquesits , per los assistats garrèls que ne’n soi d’en prumièr, foguèron donats aprèp de lutjas acarnassidas e subretot , per pas que lo miratge comunista tira tròp l’uèlh del trabalhador occidental. Es aital sovenguètz nos que l’Alemanha e lo Japon venguèron las veirinas del monde occidental.
Tot cambièt ame la debordelada de la paret de Berlin.
Dusc’ara l’obrador occidental mejan , tenia una brava securitat sociala, un « cdi » escalprat dins lo maubre, que fasiá qu’al cap d’una annada, en general, se trobava titolarisat. Per l’aparar i aviá una solide reglementacion del trabalh. Beneficiá d’una sistèm educatiu e d’un biais d’una cèrta egalitat de las astradas. Escòla e universitat a gratis.
Amai dins França la religion relevava de la sfèra privada.
L’occitan mejan podia donc sens pena dintrar dins l’administracion de las postas , venir regent, o emplegat de l’EDF, EGF, SNCF , EADS,ASF, CNRS, ELF …GENDARMA , o CRS. O fasian d'amassa. De segur que mantuns còps, per aquò far, li caliá montar a « Paris » coma disian d’unes : « te cal causir entre lo bistec o lo solèlh… coma m’o diguèt un sindicaliste quand n’escriviá ma cinquantenenca demanda de mudacion »
E ben tot aquò es acabat… L’Estat vendèt tot, o gaire se’n manca.
Uèi, se parla pas que de crisis economicas, que tot sembla recampat e de segur prèp per petar.
Alara de que se passa ? La riquesa mondiala quitèt pas de creisser. Al ritme de 3 a 4% l’an. Lo chiffre en Euròpa son un pauc mai bas , al’entorn de 2 o 3%
Per exemple un òme que ganhava 2200 euro, (15000 frans en l’an 2000passatge a l’eurò) devria ganhar auèi 3000 euro (20000F) e lo meteis òme a de fach perdut quicòm coma 25% de poder de crompar es a dire que ganha 2430 euro ara . Sabi que s’agis de detalhs vergonhosament materials.
Mas la creissança contunha de grèlhar. Segur qu’es mal aisit de far 7% coma en 1960 mas benlèu que tant val milhor de far 3% de 2000 milliards de PIB que 7 % de 700 d’alara non ? Mas aprèp la cabuçada de l’ideologia comunista , e jos la governença socialiste , la reparticion de las riquèsas creadas començèt d’èstre modificada . L'artesan mèstre; Monsen Rocard, un engenh de l’embrolh, socialiste de primièra borre (coma Koutchner, Charasse, e autres ). Ame Rocard, l’òme que saubèt Renault en lo privatisant, foguèt un pauc mai de 2,5% de la riquèsa nacionala que cambièt de mans , devèrs los trabalhadors ? Non cap als borsicotaires. Sonèt aquò l’encoratgeamant a l’esperit d’entreprèsa ? O la recerca de l’eternal retorn de fons apatridas partits per causa de la granda paur de 1981 . Tot aquò floriguèt mai que mai . Ara sus las quatre darrièras annadas , son 10% de la riquèsa produsida qu’es pojada al capital. Del meteis còp es la crisi…. Pels cobles , los menatges, las familhas…. E los economistes saberuts ( totjorn los meteisses) venon explicar que i a pas de solucion, que la China e l’Inda nos amenaçon.
Vertat que se pòd pas donar 10% cad’an de las riquèsas a un centenat de mile de privilegiats e se trachar de la santat publica, d’escòla o d’egalitat d’astrada …

La debordelada de la paret de Berlin ajèt per la majora part de la populacion estacadas als sistèmes socials e sociò- democratas occidentals de consequençias malastrosas.
E dempuèi aquò’s fa pas que creisser e florir.
Ara la « bastison » minimosa de l’UE e son espandiment, es venguda una evidénçia : l’Europa es pas sonque qu'un mejan de recaptar mantuns pòbles que dèuran plan s'aprendre de sarrar la cencha. Lo fach de los acampar dins una UE , de los despoderar de lor moneda , de lor capacitat de decision, mancarà pas de lor levar tota possibilitat de revòlta .
A portar al credit de voler pas qu’arribèssen de guèrras , entre que fan d'enganas, positiu non ?
80% de las leis son fachas a Bruxèl. Solide que l’estat françes bracèja, ame d’accions spectacularis sus lo tabac, la celeritat en veitura, l’alcool , mas coma o diguèt un còp Jospin o Nicolas recentament , l’estat a pas (pus) vodacion , e pòd pas ara se trachar de la gestion de las entrepresas, e donc assatjar de lutjar contre lo caumatge.
L’UE es pas qu’un masc per emmorralhar lo liure arbitre dels pòbles e los tener suau .
Lor demoran pas qu’un trabalh de far ; totjorn las directivas euròpencas : detricotar tot çò que pòd revertar de prèp o de luenh al socialisme , al collectivisme, a la social democracia, es a dire totas las butadas socialas que faguèron cridar cèba al sisteme… capitaliste e…. comunista que lo trabalhador a l’est manquèt pas d’o veire que lo « camarada » occidental teniá un melhor nivèl de vida.
Per l’occitan mejan mai que mai estacat a la devisa republicana , libertat , egalitat , fraternitat , a l’escòla republicana, a la securitat sociala, als grands servicis publics exagonals , aquò’s mai que lo fracatge d’un mite , aquòs la fin del pacte unitari « mièjornal » que siague per un radical , un socialiste , un comuniste.
Totes los sacrificis passats o foguèron al nom d’ aquel ideal revolucionari qu’es en trin de petar de pertot , que la drècha coma l’esquèrra son en trin de desmargar de fons a cima.

La drècha s'engana pas quand parla de longa del perilh terroriste , sab que lo perilh es aqui.
Se volon donar cada an 10 % de mai als actionaris e donc los levar als demai del monde trabalhador , e ben caldra i permejar bravament , qu’ a un moment d’un autre, los « terroristes » jos pagats , al trabalh precari , escanat per l’enauçada dels prètz , noiridura , transpòrts, lotjament van belèu cambiar de metòda de protestacion . Seran fenidas las passejadas pels carreirons ame d’eslogans trufarèls.
Alara benlèu que revèrtarà mai las jornadas de 1789 o 1793, 1830 1848.
Un sinhe que trompa pas es la baissa de las protèstas d’un mòde classic. Pròva que lo monde crèson pas pus d’èstre ausits . L’Estat va donc jogar los pompièrs mas subretot afortir sas fòrças de policia , per mantener lo tapador en plaça . Aqui la lutja contr’al terrorisme, lo que menaça los porta-fuèlha d'accions.
S’agis d’un sicut complètement novèl . França es en tren d’abandonar tot çò que fasiá lo ciment de la « nacion » a saber , l’escòla publica, la securitat sociala es a dire la santat trachada com’un ben collectiu, los grands servicis publics… Marcamal…
Las publicitats alentorn del cancer , del tabac reverton un ridèl de tuba que las meteissas publicitats nos convidan jà de se : « causir liurament los nòstres nivèls de remborsament de malautia, ame l’ajuda cochosa d’unas assegurencias privadas»
E coma , subretot dins Occitania tot aquò's èran los simbòls fondadors de la republica, podèm dire que sem dintrats dins una fasa novèla , que los governaments de drècha coma d’esquèrra son en recèrca , de longa , d’idèas per nogar dels ligams novèls alentorn de l’identitat nacionala, çò qu’explica las commemoracions fachas per la mòrt del darrièr bourrut de 14-18, d’Aimat Cesaire e d'autres encara.
Solide qu’anem veire los franchouillards s’arquejar sus los pus mendres senhes de la grandor passada o d'ara.
Del meteis biais qu’anem los veire festejar las lengas minoritarias al nom de la beltat de la diversitat culturala françèsa. Es benlèu çò qu’explica l’adopcion « susprèsa » per l’amassada nacionala d’aquel amandament que dubrissia un semble portanèl per nosautres e nos acuòlèt .
Mentre que l’aurassa empòrta tot e que los joves françèses an causit de parlar , de cantar , de legir e d’escriure anglès.

D'un biais sem plan a l'annada zerò

2009 la protèsta NOW

Vonvonèja l'abelhard
Ame aquel amandament que nos tomba del cèl , d'unes podon creire que Nadal es "arribat".
Mas que i a totjorn
- l 'avis del consèlh constitucionel,
- la question del finançament de l'aparament de la lenga d'oc
- l'analisi saberuda facha per un jornaliste del Figarò (article envejat pel POC) e que mòstra plan consi aquela "butada" progressista per nosautres cambia pas rès pels franchimands del canal istòrica.
Que volon los terroristes jacobins que semenon de rembalhs de pertot ?
Sovenètz vos del ton de :" un quarteron de generals felons...."
Los terroristes intelectuals e centralisaires jacobins tenon encara mantunas responsas en resèrva e podon comptar sus des complicitats fondamentalas dins lor toca costumièra d'etnocidaires. De fach amenaçan l'unitat de nòstre bèl païs , per qué nos menan a l'uniformitat culturèla e nos fan nos demandar, consi los endurar encara ame son mesprètz esquisofrène, e per de que de milierats d'aujòls donèron lor vida per la dicha republicana " libertat, egalitat , fraternitat" . Devrian èstre rengats ame la mena des apatrides liberals que quitan pas de poirir la Tèrra , e sai que finançats per d'argent estrangièr, e donc condusits a la frontièra de la vida normala . Devrian pas aber lo drèch de parlar lo quite françès e devrian aprendre a parlar l'occitan e la tolerançia .
Parlarem pas de l'Academia , del Senat, dels medias , France Cultura subretot mas tanben Tf1, Antena 2 , e autres mantunes jornals "nacionals".
Aremarquém que jà se parla pas gaire d'aquel amandament.. Es acabat"passatz i a ren a veire..."
Pels françèse "mejans" avem agut çò que voliam, totes ne son rejovenits, l'esperavan, aladonc l'afar es clavat. (53% per 47% contre )
- L'avis del Consèlh Constitucional sera sai que positiu que d'òmes coma Le Fur (Breton) o Marc(Roergasse) desputats UMP an plan degut s'entresenhar dabant de nos pondre l'amandament de l'article 1 de la constitucion. Praquò cal pas oblidar que d''òmes coma Debre i son dintrats n'i gaire , e que son plan coneguts per lor envejar de far cocorico de longa , los quites pès dins la m...( definicion del françes jacobin donada per Coluche) .
- lo finançament mancara pas de pausar question tanben. A mai los conses aiman plan de pagar pels trepadors pavats d'autòblocants, son acostumats de donar d'argent pels vire-l'ase; o per reparar las façiadas, o encara per de musèus de tota mena, o des batèstas remembraires del passat( Puy lo Falord, e autras falsas fèstas de l'Edat Mejan) . Mas aparar una lenga? Es quicòm mai. Me sovèni d'un elegit de la Region mièj-pirenenca, disent dabant tot una amassada que se trachava de noms de luòcs de cadastres, qu'auria pas jamai cresegut que la "mòda" occitana prenga tant de vam. Era espantat de veire tant de joves.
A mai, aparar una lenga es mai accusator, que consi foguèt possible, de veire pas, qu'aviam una lenga dins lo rodol, qu'es a mand de crebar sens que degun se'n trachèsse... E encara mens los òmes de terrenc coma aiman d'o se sonar los sarra-manetas de tota tendéncia.
-enfin i a lo vejaire superior del intelectual superior de la nacion superiora tendéncia universaliste , universatile , qu'un bon exemple es porgit per lo Figaro que crei plan , que tot aquò cambiara pas gaire la demesida de las lengas regionalas e que França capitara subretot de de se metre clara dabant l'acampada generala de la francofonia al Quebec, aprèp las remarcas de l'envejada especiala de l'ONU, las quitias remarcas mutiples de l'UE e subretot ...aprèp la protèsta de Besièrs que boleguèt los elegits del mièjorn.
De fach aquel monde poderos joga la mòstra ... Mas quitan pas de nos voler escanar.
Mai grèu, vertat que los joves musicians , cineastes , escrivans se viran mai que mai a l'englès, i a de grops de ròck de Bordèu o Clarmont que traucan als USA o dins "England" que començan de ganhar mai de moneda.

Fin finala la protèsta de 2009 fa encara mai besonh que dabant ame la necessitat de ganhar sa presencia de la lenga d'oc sus las cadenas de la television de segur mas dins totes los medias a començar per lo net.
Mas sens s'enganar, que se trova que las cadenas tradicionalas son a mand de cabuçar, e que la publicitat las fugis mai que mai per se virar al net(mens 7% perper an , e per TF1 aquesta annada). E que los diferents publics se viran al net per vistalhar segond son plaser los programas de sa causida. D'en primièr a mai de 50% de la pornografia( e oc) mas encara de filmes , de reportages , documentaris de totas menas...
La television es en trin de venir un èstre de vièlh aganit.
Visca l'amandament , merce al Figaro de nos dubrir los uèlhs, e visca l'Occitanòfonia

Doas femnas dins lo cap....

Me soveni d'una rota estrècha e poscosa que montava en virolejant entre las vinhas e los ametlièrs. Mantuns còps vejèrem de conilhs s'enfugir davant las rodas , dins la lum dels faras, que Joana preguèt Gerard de los esclafar pas. D'aici se vesia al luenh la fèsta miniatura de Palavas que s'esclairavan de totas las colors.Enfin l'autò se sarrèt d'a fons dins una mena de parcatge pel crotsament del carris entre las vendemias:

• crèsi pas que degun vengue . . diguèt.

Dubriguèt lo còfre e me parèt lo pan , lo vin , lo formatge ...

Joana s'èra ja arrapada al vialet que montava. Se vesia pus naut un maset aroïnat. La seguèri en bufant que la lassièra de la jornada me fasia las cambas pesugas. Gerard me passèt dabant en corrent :

• o mec qu'òm se carra... cridèt

Portava un quilò de sardas plegadas dins un papèl jornal

Joana aluquèt una lampa poderosa e un brandon. Un temps treblat lo cant de las cigalas tornèt prendre son vam. L'èr èra mai lèugier qu'a l'abroa de la mar. Decond èrem enauçats pels travèrses, podiam veire luenh tot un chipelet de vilatges aconsomits , que deceliam pas que per las guirlandas d'esclairatge public.

Nautres alentorn del fuòc aquò's revertava una fèsta barbara al temps ancians de l'òme linge , linde , liure , a l'alba de l'umanitat quand se sarravan d'un fuòc per s 'aparar dels mostres que los percaçavan tre passat l'aparement de la lum del brandal.
Melhor que tot niflavan las sentors de la garriga, subretot la farigola qu'embaumava.

Gerard suènhava lo brandal . Era passat dins la vesprada per apreparar los vises, las peires del fogal . Nos sarrèrem a flor e a mesura que las flambas demesissian . Puèi nos sièguèrem sus los rocasses en redond alentorn de las brasas. Quand i aguèt pas mai de lengas roginosas per far dansar son ombra dins la nuèch, Gerard pausèt las sardas sus la grilha de ferre . S'ausiguèt lèu lo buf de la grasilhada e l'èr s'emplenet de l'odor apetissanta dels peisses.

Curios que degun parlèsse .

Joana me fintava pas. Gerard autrejava lo fuòc.

Me sarrèt d'ela. La gaitavi Joana tant que non podià pas sentir que l'agachava de tota mon èime. Assajèt de li trapar la man gentament. Foguèt coma s'una vespa venia de la fissar.
Gerard emplenèt los veires ame un vin rosat de son grand , pas la pissa d'ase qu'avia ganhada a la fièra coma disia en se trufant de ièu .

• tasta lo, aquel d'aqui, e veiras qu'es quicòm d'autra que lo que fa cantar los gavatchons entre las longas nuèchs d'invèrn...

Vertat que lo vin cascalèjava sens pena al fons del gargalhòl. Lèu manjèri una sarda arestas e tot , sus una lesca de pan gostos. La butèri d'un glop. Oblidèri que Joana me fasia un morre de siès pans.

Alara totes parlèrem en gaitant l'estelada en ne fasent de frasas polidonassas, longanhas e farlabicadas al subject de la pichonèsa de l'òme, de la femna tanben , en facia de l'imensitat siderala , cosmica. Diu que nos agradava tot aquò. Erem afogats de sciença ficcion ame lo Gerard. Me jurava de me portar de libres que cromparia , o panaria, coma de costuma, dins la libraria d'un oncle sèu de Bezièrs. Nos plasiam d'amaginar que d'extras terrèstres tardarian pas de se pausar sus la Tèrra, de nos venir vistalhar , que coma lo Miètjorn es bèl, la pròva ; tira totjorn mai de toristalha, tot vistable que causirian de segur de se pausar prèp del Clapas ; per que pas dins una vinha , onte de joves soscaires los convidarian de minjar de sardas ,que serian en trin de se far grilhar per una bèla serrada d'estiu , plan esbalausits pel plaser de los veire enfin, e de los aver devinhats entre que trevaba lo cosmos a la recerca d'una inteligençia que lor agradèsse : la nòstra. Benlèu qu'èrian los darrièrs d'una longa tièra d'estres, laguioses, malautas geneticament, a mand de desapareisser e que volian d'un biais passar lo brandon frèule de la coneissança universala, als fraires umans raça mai jove e plena d'avenir.

Gerard disia que s'èran jà pausats en Siberia , o dins lo desert del Novèl Mexica, que los militarias e los govèrns n'èran jà assabentats, mas que volian pas nos o dire per pas nos espaurugar , mas tanben per que los estrangièrs de l'espandi , mancarian pas de se trufar de nosautres , de l'evolucion de las tecnicas umanas , del retard de la nòstra civilisacion . Mas encara melhor los extra-terrestres anavan afortir un monde de justicia , de lindetat , de paratge, de partage e tot aquò l'armada e los governaments poirits o podian pas daissar far. Que los "capitalistes "i permejavan.
Solide que sabian jà guarir totas las malautias. Solide que ne'n seria fenit de l'espleitacion de l'òme per l'òme, e las òrras guèrras de colonisacion. Amai benlèu que los « justicièrs » mancarian pas de mostrar los copables , los crimis , los borrèls , e las victimas.
Miravan lo cèl. Las estelas tombantas nos fasian d'unes sinhes qu'èran sols capables de comprendre. Los astres nos parlavan. Nos clinhavan de l'uèlh e nos porgirian lèu de rescontras meravilhosas.
Que la vida es bela, una nuèch d'estiu, dins una vinha, a agachar l'estelada dabant un fuòc que s'atuda dapasset. Diguèri . Gerard capejèt.

Mas Joana l'aussiguèt pas aital:

• e los vòstres gentes òmes vèrds , se son nazis? diguèt

• de nazis?

• Oc pas ame l'unifòme, lo casq e la mitralhèta mas s'an un esprit de raça melhora que los autras?

• Mas de que vas cercar?

• Vèsi plan. E imagina una seconda que vengan per nos chaplar o nos aviudar coma de conilhs per nos minjar un còp venguts grasses....??

• Bon d'accòrdi que podon, èstre paucs-vals, tuaires o colonisaires , mas es melhor de creire que seran de braves monde...Non?
  

Joana voguèt pas escotar nòtre bèl raisve d'avenir...Gerard èra tornat a la veitura per butar la radiò. La montèt d'a fons. Lèu las cigalas se calèron quand Mike Jager ataquèt ; « I can't get no.... » Joana se metèt a tornejar . Dansava sola. Gerard escampèt un braçal de vises. E lo fuòc brandèt coma a la Sant Joan. La discutida sèra arrestada sul pic. La musica se mudèt en slow brutlant: « Night in white satin .... Never ... » Me jitèri de genolhons dabant ela per la prendre entre los braces. Me reneguèt. Se virèt a Gerard que me clinhèt de l'uèlh.
M'asirava tant qu'aquò mas per de que?
Los slows se seguèron l'un l'autre . I podiai rès. Gerard la sarrava mai que mai. Ela cluquava los uèlhs e me fintèt pas un còp . Era pas qu'una filha crudèla. M'aluenhèri per veire pas la seguida quand fenirian per se chucar las pòts coma d' assetats. Li mostrèri lo punh a Gerard. Mas s'esclafèt de rire. Crèseguèt que me trufava...
Marchèri sul camin unas cinq minutas, trepejant dins los gravasses, quand la cansièra me ganhèt,e me carguèt l'esquina de sa capa de plomb; me'n tornèri a l'autò, onte m'adormiguèri d'un còp. Vejèri pas sonque lo viatge del retorn. Me pausèran sus la plaça al centre del vilatjon . Ne'n podiai mai. « Alan deman te portarai de la SF se vòls... » Respondèri res e partiguèri sens me revirar. Sorne e maluros coma la peira.
Joana venia de me donar una brava escopetal. Pensavi de ren , e encara mens de la tornar veire.