vendredi 21 novembre 2008

Cultura occitana a Tolosa

dicha del jorn o provèrbis :

demandas a Matièu , qu'es pus mentur que ièu

Legit dins la setmana d' auèi:
lo cargat de la cultura occitana, de Tolosa, es nomenat, es un vèrd.
L'òme sosquèt un briu, abant de prendre en carga la cultura occitana , mas lo novèl conse de Tolosa , Senhèr Cohen li diguèt d'i anar. Que l'avia prometut. E i anèt.
Coma o diguèt Joan de Peiroton sus son blog , (veire lo blog de Joan Peiroton, e la videò), dins lo monde liure, es a dire, pas cap assistat, e per exemple, dins la Val d'Aran , i a un vertadièr ministre de la cultura, que bastis una politica culturala, e calcula per desenvelopar la cultura occitana gascona.
Per exemple, cada region alemanda , italiana, britanica ten un ministre de la cultura, e, coma diguèt senhèr Aliròl del POC, aquò's parièr dins d'Espanha. Cò que fa , que, pas un responsable de la cultura a l'estrangièr, capita de comprendre qu'i aja pas qu'un sol ministre per totas la regions françèsas,


Aici, aquò's pas çò mèsme , aici òm espera , suaudament , que los interessats prepausaran quicòm.
Aici aquò's la democracia, lo messatge es clar: volètz quicòm? lo vos cal anar querre.
Volètz de l'occitan? Vos cal far de prepausicions. De segur que cal far de prepausicions , mas pas sonque . Senon, lo non dich es clar : pas cap d'idèas? pas cap de benevolat? Doncas, pas de politica , pas d'argent.
De segur qu'es un pauc caricatural... Mas pas tant qu'aquò. Cò que vòl dire, qu'es rare, de veire un elegit, se cargar d'aquel problème de cultura occitana. Mantuns cops, l'òme se pensa onestament , qu'es pas aqui sonque, que per far lo relais, e per demandar la moneda, que ven de la demanda de la "basa". Se lo comandant es d'accòrdi. E sens èstre segur de la capitada!
Imaginatz un pauc , lo ministre de la culture a Paris dire : volèts de cultura? volètz far espelir lo françès, l'aparar contre l'anglès? mas de que volètz al just? Anatz , faguètz me lusir un project , puèi lo vos cal chifrar, puèi ièu lo prepausarai al comandant , e puèi ièu , vos tornarai dire, se lo mestre o vòl.
Es pas bèla vida?
La lenga es a mand de morir. E d'un biais lo cargat de cultura, se demanda "diaussis de qu'anèm far? , e demanda, a los que son cansats per lor trabalh d'occitaniste, çò que poirian voldrian far? De construsir una politica? e de prepausar quicòm.
Aital , l'elegit vèrd dins l'article de la Setmana dis , qu'a pensat a la normalisacion de la lenga. Que caldria una mena d'institut d'estudis catalan , coma se faguèt un jorn en Catalonha , per normalisar la lenga. Sai que coneis pas l'IEO .
E ben ièu prepausi de far un diccionari , e lo sonarem Lo Tresor del Felibrige, o lo diccionari de Laus, o lo d'Alibert , o lo de Rapin o d'un autre nom , qu'es dubèrt. Non?
Se tot va plan en 2009, me pareis que, benlèu, poirem soscar a una cadena de television regionala , en lenga nòstra, de compas ambe l'Aquitania e las autras regions occitanas. Lo cost es aisit de trobar, cal un cinquantenat de milions d'euros a partir entre las regions. Mas per las entresenhas , sufis de demandar al ministre de la cultura de la Val d'Aran qu'a jà fach.
Qu'es mens car, que lo TGV (que permetrà de montar a Paris en tres oras, çò que l'avion fa jà), alara que ne'n cal quatre per anar a Milhau, e pel moment que la RFF- SNCF a pas encara clavada la linha rovilhada .

Aici lo monde de drecha, coma d'esquèrra, an tant près la tissa d'esperar quicòm de l'astrada, la man parada, d'espèrar d'amont costat Paris, d'espèrar d'aval, los benvòlents, qu'aquò se compren plan ara, que los ciutadans n'ajan un brave sadol de la politica franchimanda.
Aquò's la vertadièira victòria de Paris, de los aver , matats coma tropelada de capons.

Aucun commentaire: