Joan Bodon e la santa estèla

Coma 2008 es l'annada de las lengas e qu'es plan entamenada , nos la cal festejar coma cal. Per que pas en legissent un autor major coma Joan Bodon?
Clemenç de Briana lo quèc rei de la pròsa occitana amb Roqueta , Lafont, Manciet , Calèlhon, Mistral, Besson ...
Mas de destrigar entre los mestres es aisit, de rescondon darrièr un ordenator, un clavier, una mirga, e lo lum neblos alentorn. Sem a n'aquèla passa de l'annada ont los jorns son tant longs que las nuèches. E que las nuèches reverton pas mai las de l'enfancia...
Dins la Santa Estèla , Joan Bodon alisa un raisve falord, del sabant caluc , qu'amagina de construsir de monacas d'aram per sauvar la lenga. Un òme mitat nhafrat per la guèrra torna a la vida merce del miracle d'una paraula d'Oc, dicha per astre; coma un sinhe divenc?. L'òme argentat; crompa tot un vilatge abandonat , Sant Ferreòl, bastis una centrala electrica, quilha una estatua de ferre dins una gleisa abandonada, statua de fèrre plena de fusta rosigada pels verms. Aquel òme es atissat de salvar la lenga d'OC . Mas qual es? de Bodon o de Molin?
Non sabi . L'èroi n'es un jove qu'escriu patoès, puèi occitan , que gausa pas d'escriure françès per vergonha que creis pas d'o poder far . Manca de fisança . Tot al long de l'escrich , i a la rescontra dels temonhs de Jehovah , dels felibres , e d'un vielh que va lo trapar dins sa tendèla, coma ten prèsta Joseta tala una alauseta al niu. Lo vièlh buta son idèa majora: la guèrra atomica es a mand d'arrivar. Cal sauvar la lenga d'Oc que sera sola sus tèrra après lo saquejadis.
L'òme d'Oc subreviura al pet atomica e trobarà l'amor entre que los autres crebaràn. Al cap de l'istòria i aura pas son que la lenga d'Oc de parlada sus aquela tèrra arroinada . Mas i a un prètz de pagar. Lo prètz es de quitar la vièlha pèl per una d'aram. De venir d'aram?
La lenga d'Oc es malauta . D'irradiacions atomicas. Una guèrra sens pietat. Que cal se vestir d'aram? Mas al cap es que sem pas a mand de viure la fin d'un monde malaut. Es que l'escrich de Bodon trona pas dins l'agonia d'un païs escartairat per son orgulh universaliste , sa toca de mestrejar, de mespresar totas las autras civilisacions? Oc que pèta sec , la Santa Estela, a mieg camin de la revòlta , e de la dansa de guèrra. Que la quita monaca vestida d'aram ambe sos sens coma des "baicinas" contunha d'aimar e totis dos , al fins fons d'un trauc perdut de la valòia d'Olt de far l'amor, nus dins lor armuras , fèrre contra fèrre, sus la mosca, o lo rogièr, afogats que son l'un de l'autre, çò que sembla dire que l'òme occitan moris pas de s'èstre vestit de fèrre, ten encara son arma, las sentidas de sa pèl, mème se plora en descubrissant lo malastre , dels lagremas de posca blanca coma Joseta . Plora , aima e crid lo cap en re contra la destinada. Joan Bodon espiga lo monde felibréenc e se coneis plan que rescontra pas aquel univèrs , que renega de dintrar dins sa vestida , lo capèl de l'alalarga, que trobrara pas que las amudèt la question e la responsa de Mistral , las de son entrevista ambe Clemenceau a la vèlha de la guèrra de 1914, alara que los vinharons del miètjorn enfuocat , son saquejats , mespresats e venduts jà, totjorn e encara. E l'istòria s'acaba pas , qu'al mercat , a la fièra e saique en fasent l'amor , l'òme d'oc semble d'aver perdut son arma.
Joan Bodon trespassa l'absurditat de " L'Estrangièr" de Camus. S'agis pas d'un òme estabosit jos un canhard de miètjorn e qu' enlucernaria d'un còp lo geste criminal d'un Willaume per exemple , lo criminal en seria , que semenèt la mòrt a l'astre de sas passejadas . Non Bodon descriu l'absurditat , d'un estrifament , d'un escartairament , d'un estripatge o puslèu d'un retornament , coma òm fa ambe d'un pofre, sul cai . L'arma revirada al revèrs entre que lo còr contunha de polsar.
Qual es lo savant? Molin?
Qual es lo vièlh lhabros del temonh de Jehovah? Bodon ?
Qual es la Joseta?
Ont es Sant Ferreòl?
La Santa Estela del Felibritge dins Avinhon, e la lutja feruna qu'opausa los felibres e los temonhs de Jehovah , aprèp una taulejada ont un catalan se perd dins una poèsia descomprèsa, seria pas qu'una batèsta de nècis? D'unes cresent a la fin del monde, a la venguda d'un Dieu crusèl pel jutjament darrièr e los autres del meteis biais , fixats dins sa postura passseista, temonhs d'un rite e d'una lengaque los joves e lo monde comprenon pas mai?
La cabuçada es totala. Lo manuscrich de la Santa Estèla es pas que l'escrich d'un vièlh falord , que lo donèt(a la debuta del roman) dins un cafè a un òme rescontrat a Avinhon, a la ...Santa Estèla , un vièlh falord rescontrat una vesprada ambe d'autres falords passejats per un susvelhent de l'ospital psiatric de Rodés.
Mas qual se dormis a l'espital? Qual trapèt lo libre? Lo legidor es donc convidat de comprendre lo somia fòl d'un savant, o d'un òme que tuèt Joseta per qu' èra venguda quicòm d'autre? La bocla se boclara pas .
Lo cabord d'aram tuara l'aimada de fèrre per amor. Sera internat e escriura lo libre ....
A la fin , Demorarà pas que Joan l'Apòstol per contunhar son raisve de fin de monde , de jutjament ambe solament lo françès , per lenga viva per lo menar al cap de son falorditge.
Que ne sem pas nosautres de longa a tornar totjorn coma dins una cort de preson? E d'escriure la meteissa istòria que degun non vòl?
Mas que l'acabem pas en françès....